5 Maddede Değersizlik Nedir?
Kendinizi süregelen şekilde değersiz mi hissediyorsunuz? Çevrenizdekiler tarafından hiç değer görmediğinizi ve çoğu zaman dikkate dahi alınmadığınızı mı düşünüyorsunuz?
Bir insanın bu şekilde yaşamını devam ettirmesi ne kadar zor, değil mi? Bu soruya verebileceğimiz cevap kesinlikle evet olacaktır. Değersizlik düşüncesi depresyonun en önemli göstergelerinden biridir.
Dolayısıyla değersizlik düşünceleri ile depresyon iç içedir. Bu tip düşünceler sizin depresyonunuzu tetikler ve sürmesine de önayak olur. Eğer siz de değersizlik duygusuna sahipseniz bizden destek alabilirsiniz.
Değer vs. Değersizlik
Değerinizi belirleyen şey nedir? Değersizlik veya değer bir başkası tarafından mı yoksa bizzat kendiniz tarafından mı belirlenir? Değerimizi belirleyen şey aslında bizden başkası değiliz.
Değersizlik hissini de bize tattıran biziz ancak bu durum genellikle bizim tarafımızdan böyle algılanmaz. Bizi değersiz hissettiren şeyleri düşündüğümüzde genellikle yaşadığımız olaylar aklımıza gelir.
Ancak bu olayları yaşayan herkes kendini değersiz hissetmekte midir? Örneğin; ortaokulda bir sınav esnasında arkadaşına sınav kağıdını gösterirken yakalanan bir öğrenci düşünelim.
Öğretmen iki arkadaşın da kağıtlarını alıp sıfır veriyor. Sıfır alan iki öğrenciyi de dışarı çıkmaları gerektiğini söyleyerek sınıftan atmış olduğunu düşünelim.
Öğrenciler sınıftan çıkarken arkadaşları onlara gülmekte ve bazı sesler çıkarmaktadır. Öğrenciler tekrar sınıfa girmek için kapıyı açarlar ve her içeri girişlerinde öğretmenleri tekrar onları sınıftan kovmaktadır.
Bu deneyim çocuklardan birinde ciddi bir travma etkisi yaratmıştır. Ancak neden iki çocukta değil de sadece birinde ciddi bir olumsuz deneyim yaratmış olabilir ki?
Demek ki aynı olayı yaşayan iki kişi farklı şekilde düşünebilir ve bu zamanla farklı tepkiler vermelerine neden olabilir. İki öğrenciden birisi kendisini derin bir değersizlik hissi içerisinde hissederken diğer öğrenci ise yaşadığı bu olayı gülerek anlatabilmektedir.
Şemalarımız farklı şekillerde farklı dönemlerde farklı olayların etkisinde farklı değerlendirmeler yardımıyla oluşabilir. İşte bu değerlendirmeler neticesinde değersizlik hisleri oluşabilir.
Siz de kendinizi değersiz hissederseniz, psikolojik destek alarak bu olumsuz hislerden kurtulabilirsiniz. Bizden psikolojik destek almak için iletişime geçebilir ve artık kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.
Başkalarını Memnun Etmeye Çalışırlar
Kendisini değersiz hisseden kişiler yakınındaki kişilere karşı kendi fikir ve düşüncelerini savunamamaktadırlar. Bu nedenle çevrelerindeki kişilere uyum sağlayabilmek için normalde sergileyemeyeceği davranışları sergileyebilirler.
Yakınındaki kişileri iyi hissettirecek şekilde yaşarlar. Kısacası kendini değersizlik ile yargılayanlar başkaları için yaşar ve onları memnun edecek şekilde hayatlarını sürdürürler. Bir süre sonra artık kendisi olmaktan çıkabilir.
Değersizlik hisleri ile mücadele etmek aslında kişinin kendisini savunamaması ile ilgilidir. Kendi özgür iradesiyle düşüncelerini ifade edemediği için kendisini değersizlik içerisinde yargılayabilir.
Başarısızlığa Tahammülü Yoktur
Kendini değersiz hissedenlerin olası bir başarısızlığa tahammülleri yoktur. Başarısızlık onlar için katlanılması zor bir sonuçtur. Başarısızlıktan kaçınmak için başarılı olmaktan başka bir yol yoktur. Başarmak için çok çalışmaktan çekinmezler.
Bu nedenle çevrelerindeki kişiler tarafından aşırı hırslı da görünebilirler. Başarıyı bu kadar istemelerinin nedeni var olan ideallerinden daha çok kendini değerli hissetme arzusudur. Kendini değerli hissedebilmek için başarmaktan başka çareleri yoktur.
Uyuşturucu ve Değersizlik
Değersizlik düşünceleri bulunan kişiler bu düşünce nedeniyle kendilerinde oluşan sıkıntı ve kaygıyı bastırabilmek veya başa çıkabilmek için alkol ve maddeye başvurabilirler.
Alkol/madde kullanan kişi kendini sahte bir hisle daha değerli hisseder. Özellikle bazı maddelerin alımı ile beraber sahte bir özgüven yerleşir. Madde etkisi altında kişinin kendini olduğundan dahi daha değerli hissetmesi kendini daha iyi hissetmesine de sebep olur.
Bu geçici ve sahte olumlu etki sonucu kişi alkol veya maddeyi daha fazla miktarda veya daha sık kullanma yolunu tercih edebilir. Neticesinde tolerans gelişir ve kişi alkol veya madde bağımlısı haline gelir.
Bağımlılık geliştikten sonra veya bıraktığı dönemde kişide depresyon alevlenir ve kişi kendini eskisinden daha fazla değersiz görür. Bağımlılık ile değersizlik düşünceleri arasında tam anlamıyla bir kısır döngü mevcuttur.
Olumsuzlukların Sebebini Kendisinde Görür
Hepimizin hayatında zaman zaman olumsuzluklar yaşanır. Tümüyle mükemmel ve toz pembe bir hayat pek gerçekçi değildir. Değersiz hissetmeyen kişiler olumsuzluklara daha gerçekçi yaklaşırken değersizlik şeması var olan kişiler ise olumsuzlukların tüm gerekçelerini kendilerine bağlarlar.
Yaşamlarında var olan tüm olumsuzlukların kaynağı olarak kendisini görürler. Bu olumsuzlukların gerekçelerini tamamen kendilerinde gördükleri için de yaşanan olumsuz olayları çözebilmek için aşırı çaba sarf ederler. Bu çabalar da kişinin çok fazla yıpranmasına ve ruhsal sorunlar geliştirmesine neden olmaktadır.