Pasif Agresif Kişilik Bozukluğu
Varoluşun, sosyal hayatın ve iletişimin bir gerekliliği olarak duygu ve düşüncelerimizi ifade etmemiz gerekir. Pasif agresif bireyler diğerleriyle ilişkilerinde kendilerini sağlıklı bir şekilde ifade edemezler. Geçmişte yaşadıkları bazı olumsuz olaylar dış dünyaya karşı güvensiz bağlanmalarına, kendilerini yetersiz hissetmelerine sebep olur. Bu nedenle duygularını ve düşüncelerini saklamaya meyillidirler.
Söz konusu duyguların açık bir şekilde ifade edilememesi sonucu üstü kapalı sözlerle ve imalarla yıkıcı davranışlar sergilemeye pasif agresyon denilmektedir. Kısaca pasif agresif kişi zihninden geçen agresif düşünceleri pasif bir şekilde dışa vurmalarıyla bilinirler. Pasif agresif kişilik bozukluğu konusunda uzman psikolog desteği almak için bize başvurabilirsiniz.
Pasif Agresif Kişilik Bozukluğunun Nedenleri
Pasif agresif kişilik bozukluğu bulunan bireyler karşısındaki kişilerin kendilerini suçlayacaklarını düşündüklerinden yüzleşmekten kaçınırlar. Bu davranışlarının altında yatan sebepler ise genellikle geçmiş yaşantılardan kaynaklanmaktadır. Çocukluk dönemi boyunca duygularını ve düşüncelerini ifade etme girişimlerinin baskılanması, aile içinde ve sosyal hayatında düzenli olarak agresif davranışlara maruz kalmaları gibi sebepleri vardır.
Bu sebepler kişilerin kendilerini sağlıklı bir şekilde ifade etmesini engellemektedir. Yaşadıkları öfkeyi dışa vurma girişimleri düzenli olarak sabote edilen veya duyguları, düşünceleri sebebiyle suçlanan kişiler, kendilerini korumak amacıyla pasif agresif davranışlar sergilerler.
Pasif Agresif Kişilik Özellikleri
Pasif agresif kişilik bozukluğu bulunan bireyler “Hayır” demekte zorlanırlar. Bu nedenle kendilerinden bir şey istendiğinde ilk başta kabul etseler de daha sonradan işi sabote etmeye meyillidirler. Karşı tarafa alaycı yaklaşımlarıyla üstü kapalı imalarda bulunurlar. Normal zamanlar da düşmanca bir tavır sergileyebilirler. Uzun süreli sessizliklerle, görmezden gelme davranışlarıyla cezalandırıcı bir tutumda bulunabilirler.
Pasif agresif kişilik bozukluğu bulunan kişiler davranışlarıyla ilgili karşısındaki kişiyi suçlu göstermeye çalışırlar. Tartışmalarda mağdur rolünü oynayarak konuyla ilgili çeşitli bahaneler üretebilirler. Geçmişte yaşadıklarından dolayı şu andaki davranışlarını normalleştirme eğilimdedirler. Kendilerini aldatılmış ve hiçbir zaman taktir edilmeyen olarak düşünürler. İşleri yokuşa sürdüklerini fark etseler dahi aldatılmışlık hissinden dolayı olumsuz davranışlarını sürdürmeye devam ederler.
Pasif agresif bireylerin empati yetenekleri zayıftır, başlarını anlamakta güçlük çekerler. Belirsizlikler karşısında yoğun bir şekilde kaygı ve güvensizlik hissederler. Tartışma esnasında yüksek çıkışlarda bulunabilirler ancak genellikle yaptıklarından dolayı suçluluk hissederler. Duygu durumları ve davranışları sık sık değişiklik gösterir. En ufak bir sorunda alınganlık gösterirler. Genellikle hayatlarının gidişatından mutsuzdurlar ve asık suratlıdırlar.
Pasif agresif kişilik bozukluğu olan kişiler ters bir durum oluştuğunda aşırı bir huzursuzluk hissederler. İletişim esnasında beklenmedik şekilde sert tepkilerde bulunabilirler. Çevrelerindeki insanların kötü niyetli olduğunu düşünürler, kıskanç ve kindarlardır. Başkalarının hayatlarının kendisininkinden daha iyi olduğunu düşünürler. Bu nedenle diğerlerinin sahip oldukları şeyleri eleştirir ve dalga geçerler. Sürekli bir duygusal çatışma halindedirler. Kendilerini bitkin ve değersiz hissederler.
Pasif agresif kişiler sağlıklı ilişkiler kuramadıklarından başkalarının ilişkilerini de sabote etmeye çalışırlar. Başlarına bağımlılık ve girişkenlik isteği arasında sıkışıp kalmışlardır. Pasif agresif kişiler belirtilen davranışları sergilerken çoğunlukla bilinçsizdir ve davranışların altında yatan motivasyonun farkında değildirler. Bu nedenle pasif agresif davranışlar hem davranışları sergileyen hem de maruz kalanlar açısından zorluklar taşır. Davranışların örtük yapılanmasından dolayı tanımlamak ve tanı koymak da güçleşir.
Pasif Agresif Kişilere Nasıl Yaklaşmalı?
Pasif agresif davranışlara maruz kalanlar açısından en büyük güçlük davranışların nedeni tanımlayamamaktan kaynaklanır. Yaşanan olumsuz bir olay karşısında pasif agresif bireyin normalleştirme ve inkar davranışları karşı tarafta şaşkınlık yaratabilir. Eğer pasif agresyondan şüpheleniliyorsa bunun tekrarlayan bir durum olup olmadığına dikkat edilmelidir.
Pasif agresif kişilik bozukluğu tanısı bulunan kişilere karşı bir diğer yapılabilecek şey ise bu davranış örüntülerinin başka insanlara da sergilenip sergilenmediğine dikkat etmek olmalıdır. Öncelikle sorunu tanımlamak pasif agresif kişiye nasıl yaklaşılacağına karar vermede yardımcı olacaktır.
Pasif agresif davranışlara sahip olduğunu düşündüğümüz kişiyle olan iletişimimizde açık ve net bir dil kullanılmalıdır. Kendilerinde kabul etmedikleri davranışları örneklendirerek, spesifik bir şekilde ve yumuşak bir dille açıklamak önemli olabilir. Bu şekilde sergiledikleri davranışların sorumluluğunu almaları gerektiği ifade edilebilir. Empatik bir yaklaşımla gösterdiği pasif agresif davranışın kişide yarattığı etki ifade edilebilir.
Pasif agresif kişilik özelliği gösteren kişilerin duygularının ve bakış açılarının bizim için değerli olduğu gösterilebilir. Yetersizlik ve başarısızlık duygularından dolayı sabote ettikleri işlerde onları cesaretlendirmek ve yalnız olmadığını belirtmek fayda sağlayabilir. Yapılan işte onun da büyük bir katkısı olduğu ve yardımlarının çok değerli olduğu ifade edilebilir. Pasif agresif hareketin farkındalığını sağlamaya çabalarken bizim de bu şekilde davranmamız büyük bir önem taşımaktadır.
Pasif agresif kişilere karşı suçlayıcı ve aşağılayıcı yorumlardan kaçınılmalı anlayışlı, net bir dille bir çözüm önerisi sunulmalıdır. Konunun kişisel bir hale gelmesini önlenmeli, iletişim yaşanan olay çerçevesinde sürmelidir. Bu sırada karşı tarafı dinlemek, yansıtma yapmak, söylediklerini doğru anladığımızı teyit etmek de önemlidir. Pasif agresif kişinin iç dünyasında yaşadığı duyguyu ve kaygıyı anlamak, güvene dayalı ilişki kurmak ve olumlu bulunan davranışları teşvik edici ve yapıcı bir iletişim dili kullanmak pasif agresif kişinin sizinle bağ kurmasını kolaylaştırabilir.
Pasif Agresif Davranışı Durdurma Yolları
İlk olarak kişinin davranışlarını tanıması önemli bir yer tutar. Davranışların altında yeten sebepleri analiz etmek, sağlıksız iletişimlerin girdabından çıkmaya çalışmak değişim yolunda değerli bir çaba olacaktır. Davranışlarımızın sorumluluğunu almak, diğerlerine verdiğimiz zararın farkında olmak ve bu davranışların neden değişmesini gerektiğini anlamak önemlidir.
Hiçbir değişimin bir anda olmayacağını, bir süreç gerektirdiğini ve kendinize zaman tanımanız gerektiğini de unutmamanız gerekir. Herkes zaman zaman olumsuz duygularla boğuşur, kızgınlık ve öfke yaşanması en doğal duygulardır ancak önemli olan nokta bunları dışarı nasıl vurduğumuzdur. Alışkanlıklarımızın değişmesinin vakit alacağını kabul etmemiz gerekir.
Olaylar hakkındaki duygu ve düşüncelerimizi net bir şekilde ifade etmemiz iletişimin daha sağlıklı yürümesine olanak sağlar. Bu nedenle duygularımızı bastırmamalı, hissettiklerimizi paylaşmaya özen göstermeliyiz. Görüşlerimizi açık bir şekilde ifade etmeli, karşımızdaki kişinin de kendini ifade edebilmesine olanak tanımalıyız. Duyguları ifade etmek bazen çatışmalara sebep olabilir ancak bu durumlarda yüzleşmekten kaçınılmamalıdır.
Yüzleşme doğrudan iletişim ve sorunların çözümüne ulaşmak için gereklidir. Sessizliğe bürünmüş öfkeyi kırmak, kendimizi ifade etmek pasif agresif davranışlardan kaçınabilmenin anahtarıdır. Pasif agresif bireyle mücadele etmek bireysel olarak oldukça zor olabilir. Bu durumda uzman birinden destek almak gerekmektedir.
Pasif Agresif Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Pasif agresif kişilik bozukluğu tedavisi olan bir ruh sağlığı sorunudur. Kişilik bozukluğu bulunan kişiler hayatlarına normal bir şekilde devam edebildiklerinden genellikle bir desteğe ihtiyacı olmadığını düşünmekte ve eğer bir tedavi sürecine başlanacaksa bu genellikle çevrelerindeki insanların yönlendirmeleriyle olmaktadır.
Pasif agresif kişilik bozukluğu tedavisi için de benzer bir süreç gerçekleşebilir. Sorunların kendilerinden kaynaklı olmadığını düşündüklerinden pasif agresif kişilik bozukluğu görülen bireylerde uzun süreli psikoterapi uygulanmaktadır. Özetle, pasif agresif kişilik bozukluğu tedavisi nispeten daha uzun vadeli uzman psikolog desteği içerebilmektedir.
Pasif agresif kişilik bozukluğu tedavisi süresince geçmiş yaşantılar, sosyal ilişkiler ve kişinin olaylara bakış açıları temel alınmaktır. Tedavi süresinde öncellikle kişinin, problemin kendisinden kaynaklandığını kabul etmesi ve farkındalığının geliştirilmesi üzerinde çalışılır. Kişi pasif agresif kişilik bozukluğu tedavisi için ne kadar istekli olursa iyileşme süreci de o kadar hızlı olacaktır. Bu anlamda tedavide sorumluluk almak önemlidir.
