5 Maddede Sosyal Fobi Çözüm Önerileri
Sosyal fobi çözüm gerektiren bir ruhsal rahatsızlıktır. Sosyal fobi çözüm gerektirir çünkü bu rahatsızlığa sahip olan kişilerin yaşamları git gide daha fazla zorlaşmaktadır.
Sosyal fobi, kişinin bir topluluk içerisinde yaşadığı aşırı ve sağlıksız kaygı, korku ve endişe halidir. Bu rahatsızlığı yaşayan bireylerde olumsuz duygu ve düşünceler doğrultusunda kaçınma davranışları yer alabilir.
Bu durumdan kurtulabilmek için yazımızın devamında sosyal fobi çözüm önerilerini inceleyeceğiz. Sosyal fobi tedavisi olan bir ruhsal rahatsızlıktır ve psikoterapi de tedavinin önemli bir parçasıdır.
Eğer siz de sosyal fobiden kurtulmak için psikoterapi desteği almak isterseniz, uzman psikolog kadromuzla size destek olmaya hazırız.
Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi, kişinin bir topluluk veya grup içerisinde aşırı ve sağlıksız kaygı, korku veya endişe hissetmesi ve bu hisleri yaşamaktansa tetikleyen durumlardan kaçınması ile belirgin bir ruhsal bozukluktur. Sosyal fobi kişiyi ruhsal açıdan ciddi anlamda rahatsız eden bir ruhsal bozukluk olmakla beraber yaşamını da olumsuz etkileyen bir ruhsal sorundur.
Sosyal fobi çözüm yöntemleri olan bir ruhsal sorundur. Bu sorunu yaşayan bireyler yaşadıkları olumsuz duygu ve düşüncelerin neticesinde kaçınma davranışları sergileyebilirler. Bunu şöyle bir örnekle açıklayabiliriz. Üniversite öğrencisi olan Sinan’ın bazı derslerinde sunum yapması gerekmektedir.
Bazı derslerde bireysel sunum yapması gerekirken bazı derslerde ise gruplara bölünerek sunum yapmak durumundadır. Sinan’ın bireysel yapacağı sunum yaklaşmaktadır ancak yeteri kadar hazırlanmasına rağmen Sinan yine de sunum hakkında çok endişelenmektedir. Sinan’ın endişeli ve kaygılı hali sunuma hazırlanmasını da etkiler.
Aslında yeteri kadar hazırlanmasına rağmen Sinan hiçbir detayı gözünden kaçırmak istememektedir. Bir yerde hata yaparsa veya sunumda gözden kaçırdığı herhangi bir şey olursa başta hocası olmak üzere tüm dinleyicilerin tepkisini çekeceğini düşünmektedir.
Eğer bir hata yaparsa dinleyicilerin kendisi hakkında donanımsız, yetersiz, beceriksiz veya tembel olduğunu düşünmektedir. Hata yapacağına yönelik olumsuz düşüncelerinine etkisinde kalarak rezil olacağını ve herkesin kendisiyle dalga geçebileceğini düşünmektedir. Bu düşünceler Sinan’ın kaygı ve endişesini daha da arttırmaktadır.
Bu olumsuz duygu ve düşüncelerden ötürü sunum yapmaktan kaçınmaktadır. Sunum günü yaklaştıkça sosyal fobi çözüm kazanmadığı için kaygısı ve endişesi giderek artar. Sinan’ın aklından artık sunuma çıkmamak ve dersi bir sonraki dönem almak dahi geçmektedir.
Sinan eğer bu dersten sunumu yapmayarak kalırsa okulu uzatacağını düşünür ve tam manasıyla ikilemde kalır. Sinan eğer sunuma katılmaktan kaçınamıyorsa sunumun bir an evvel bitmesi için elinden gelen herşeyi yapar.
Sosyal Fobi Çözüm Önerileri
Yazımızın devamında sosyal fobi çözüm önerileri sunacağız ancak bu çözüm önerilerinin en etkilisi kesinlikle psikolojik destek almaktır. Bu ruhsal rahatsızlığın kökeninde kişinin yaşamının erken dönemlerinde gelişen bazı olumsuz şemalar bulunmaktadır.
Bu olumsuz şemaların çalışılması için psikoterapi desteğine ihtiyaç vardır. Bu olumsuz şemalar ya da diğer adıyla yerleşmiş köklü inançlar kişinin genellikle kabullendiği ve kişiyle bütünleşmiş inanışlardır. Dolayısıyla bu sürecin üstesinden kişinin kendi başına gelmesi mümkün değildir.
Bizim de bugünkü yazımızda sosyal fobi çözüm önerileri olarak sunacaklarımız psikolojik destek alırken işinize yarayabilecek öğretilerdir. Bu konuda en etkili yöntem kişinin duygu, düşünce ve davranış değişimlerini temel alan psikoterapi sürecidir.
Bu nedenle mutlaka bir psikolog ile görüşmeniz ve topluluk içerisinde olduğunuzda gerçekleşen kaygı, korku ve endişe duygularını çalışmanız tavsiye edilir.
Sosyal Fobi Çözüm Önerileri: Ruhsal Destek
Sosyal fobi çözüm yöntemleri içerisinde en etkili ve akılcı olanı kesinlikle psikolojik destek almaktır. Ruhsal destek ile sosyal fobi çözüm sürecine kavuşacaktır. Peki sosyal fobi tedavisinde psikoterapi neden önemlidir? Bu süreci değerlendirmeden önce sağlıksız kaygı yaşayan bireyin yaşamını zorlaştıran olumsuz duygu, düşünce ve davranışlarını inceleyelim.
Bunu bir örnek üzerinden değerlendirelim. Selma kurumsal bir firmada yönetici olarak çalışmaktadır. 6 yıllık tecrübesine rağmen tüm toplantılarda kendisini çok kötü hissettiğini söylemektedir. Toplantılarda kendisiyle aynı düzeyde yöneticiler olduğunu ve pozisyon olarak sadece bir üstünün olduğunu belirtmektedir.
Toplantılar esnasında mümkün olduğu kadar söz almaktan kaçınmaktadır. Söz alırsa söyleyeceklerinin daha sonra dedikodusunun yapılacağını ve söyleyeceklerinin kendisini yetersiz pozisyonuna sokacağını belirtmektedir.
Toplantıda mecburen konuşmak zorunda kaldığını çünkü her toplantıda ufak bir sunum ile o hafta yaptıkları işleri anlatmak durumunda olduklarını belirtmektedir. Toplantı öncesi ciddi derecede kaygı ve endişe yaşadığını belirtmektedir. Toplantı anında söz alma sırası kendisine geldiğinde birkaç dakika boyunca sesinin kısıldığını söylemektedir.
Ayrıca sıcak bastığını ve terlediğini de açıklamaktadır. O anda söyleyeceklerini de unuttuğunu belirtmektedir. Sesi kısıldığı anda herkesin kendisine baktığını ve sanki gülüşmeler olduğunu belirtmektedir.
Daha sonra gülüşmeler değil ancak karşısındaki kişilerin ve özellikle amir pozisyonundaki kişinin mimiklerinin değiştiğini belirtmektedir. Bir süre sonra sesinin tekrar eski haline geldiğini belirtmektedir. Ancak her toplantı öncesi ve toplantının başlarında aynı kaygı ve endişeyi yaşadığını söylemektedir.
Başta ses kısıklığı olmak üzere terleme, kekeleme ve sıcak basması sosyal fobi belirtileridir. Sosyal fobi çözüm önerileri araştıran kişi bazı önlemler alsa da bu duyguların ve düşüncelerin asla geçmediğini de belirtmektedir. Selma’nın yaşadıklarını duygu, düşünce ve davranışları açısından inceleyelim.
Öncelikle bu bilişsel sistemin üçlüsünü tanımlayalım. Duygularımız bizim herhangi bir olay anında veya tetikleyici bir durum içerisindeyken hissettiklerimizdir. Selma toplantı esnasında kendisini kaygılı ve endişeli hissetmektedir.
Dolayısıyla onun için kaygı ve endişe Selma’nın hisleri veya diğer adıyla duygularıdır. Selma kaygılı ve endişeliyken aklından bazı şeyler geçer veya kendi kendine bazı şeyler söyler. İşte bu aklından geçen şeylere biz otomatik düşünce demekteyiz. Otomatik düşünceler sosyal fobi çözüm bulana kadar olumsuz şekilde devam etmektedir.
Düşüncelerimiz bizim yaşadığımız olayları veya içinde bulunduğumuz durumları algılama, yorumlama ve değerlendirme biçimlerimizdir. Bu algı, yorum ve değerlendirme biçimlerimiz olumsuz olduğunda hislerimiz de olumsuz etkilenir.
Elbette bu olumsuzluklardan davranışlarımız da etkilenmektedir. Davranışlarımız da bizim olumsuz olayı yaşarken veya bir durumun içindeyken gerçekleştirdiğimiz eylemlerdir. Eylemlerimiz de düşünce ve duygularımızı şekillendirebileceği gibi duygu ve düşüncelerimizden de etkilenebilir.
Selma toplantı esnasında kaygılı ve endişeliyken kendisine müdürü tarafından sorulan bir soruya cevap vermesi gerekmektedir. O esnada aklından geçen cümleleri aşağıda inceleyelim.
”Ya cevap verirken kekelersem, hakkımda ne derler”
”Müşterilerle ilgili raporları yanlış değerlendirdiğimi düşünecekler”
”Rezil olacağım, benim yetersiz olduğumu düşünecekler”
”Yüzüm kızardı, toplantıdan sonra benimle dalga geçecekler”
Bu düşüncelerin özünde rezil olma, yetersiz olduğunun düşünülmesi, başarısızlık vb. birçok kaygı ve endişe içeriği mevcuttur. Sosyal fobi çözüm kazanmadıkça ve profesyonel destek alınmadıkça bu olumsuz otomatik düşünceler ortadan kalkmayacaktır.
Her gün aklımızdan ortalama 70 bin adet düşünce geçer. Ancak bu düşünceler zihnimizde istemsiz olarak gerçekleştiği için bazılarının üzerinde hiç durmayız bile. Üzerinde durmadığımız ve önemsemediğimiz düşünceler kadar aşırı değerlendirdiğimiz düşüncelerimiz de mevcuttur.
Sosyal fobi çözüm önerileri de aslında bu olumsuz düşüncelerin yerine olumlu düşüncelerin değişimi üzerine kuruludur. Duygu, düşünce ve davranış arasındaki bu ilişkiyi inceleyen modele ABC modeli denilmektedir.
Psikoterapi sürecinde kişinin hisleri, değerlendirmeleri ve eylemleri üzerine çalışmalar yapılabileceği gibi aynı zamanda bazı ev ödevleri de olacaktır. Özellikle sosyal fobi çözüm önerilerinde aşağıda detaylı şekilde ödevleri inceleyeceğiz.
Peki düşüncelerimizdeki bu yorumlama hatalarının sebebi nedir? Sosyal fobi çözüm aranırken bu yorumlama hatalarına özellikle dikkat etmek ve farkındalık kazanmak oldukça önemlidir. Sosyal fobi çözüm aşamalarında farkındalığın büyük önemi vardır.
Sosyal Fobi Çözüm Önerileri: Bilişsel Hataları Anla
Sosyal fobi çözüm önerileri arıyorsanız, sosyal fobiye sebep olan bilişsel hataları fark etmeniz gerekmektedir. Bunun için de yazımızda bilişsel çarpıtmalara odaklanacağız. Zihnimiz düşünmek üzerine olan görevini yerine getirirken bazı yöntemler uygular.
Bu yöntemler uygun şekilde ve uygun zamanda aslında hepimizin çevreye adapte olmamızı ve uygun davranmamıza yardımcı olurken bazı zamanlarda da içinde bulunduğumuz duruma uygun olmayabilirler. Özellikle ruhsal açıdan sorun yaşadığımız bazı durumlarda zihinsel fonksiyonlarımızda aşırılıklar ortaya çıkabilir.
Bu zamanlarda duruma uygun olmayacak şekilde varsayımlarda bulunma ihtimalimiz artar. Böyle koşullarda zihnimizin kullandığı bu yöntemler ve yorumlama şekilleri bize yardım sağlamamaktadır.
Otomatik düşünce olarak adlandırdığımız ve problem yaşadığımız anlarda zihnimizden geçen şeyler de bu şekilde durumla uygunluk göstermeyen düşünce işleyişinin bir sonucudur. Sosyal fobi çözüm önerileri içinde en başta bu düşüncelerin ve işleyişinin farkına varmak olabilir.
Olumsuz ve problem ortaya çıkaran düşünce işleme biçimlerine, bunların temel bazı özelliklerine göre isimler uygun görülmüştür. Sorun yaşadığımız zamanlarda aklımızdan geçen düşünceler veya kendi kendimize söylediğimiz şeylerin bu düşünce özelliklerinden hangisi veya hangilerinin bir sonucu olabileceğini mutlaka inceleyin.
Ayrıca bir otomatik düşünce birden fazla düşünce özelliği (bilişsel çarpıtma) içerebilir. Duygusal çıkarsama adını verdiğimiz bir bilişsel çarpıtma sosyal fobi için adeta tipiktir. Bu düşünce özelliğinde kişinin düşüncesine tam tersi kanıt oluşturacak deneyimler yaşansa dahi kişi yine de öyle inandığı için düşünce oluşmaktadır.
Yaptığı şeylerin varlığını kabul etse bile yine de başarısız biri olduğunu düşünebilir. Bir diğer düşünce özelliğinde ise kendi kendine bazı katı kurallar koyar ve bu katı kuralları uygulayamazsa o zaman bazı olumsuz kötü sonuçların meydana gelebileceğini düşünebilir.
Biraz önce verdiğimiz örnekte Selma eğer toplantıda kekelerse işten kovulacağını düşünmektedir. Kekelememesi gerektiğini ve eğer böyle bir ihtimal olursa işten kovulması ile sonuçlanacağını düşünür. Sosyal fobi çözüm önerileri açısından bilişsel hataların farkına varmak bu nedenle çok önemlidir.
Mentalium Psikoloji Kimdir?
Mentalium Psikoloji 2019 yılında Klinik Psikolog Onur Aydın tarafından kurulmuş bir psikolojik danışmanlık ve eğitim merkezidir. İlk şubesi 2019 yılında Kadıköy ilçesi Göztepe semtinde açılmıştır. İkinci şubesi ise Şişli ilçesi Mecidiyeköy semtinde danışanlarına psikolojik destek sağlamak için açılmıştır.
Kurumumuz bünyesinde iki şubemizde de hem bireysel psikoterapi hizmeti hem de aile çift terapisi desteği sunulmaktadır. Kurumumuzda çalışan tüm uzmanlarımız lisans eğitimlerini saygın üniversitelerin psikoloji bölümlerinde gerçekleştirdikten sonra yüksek lisans eğitimlerini ise klinik psikoloji programlarında gerçekleştirmişlerdir.
Ayrıca her bir uzmanımız en az bir psikoterapi ekolünü benimsemiş olmakla birlikte farklı test ve tetkiklerin uygulanması konusunda tecrübeli profesyonellerdir. Eğer sosyal fobi çözüm önerileri araştırıyorsanız bizden psikolojik destek alabilirsiniz.
