Alışveriş yapmak ilk çağlardan itibaren takas usulü gerçekleştirilen bir eylemdir. Hayatta kalabilmek ve varlığımızı sürdürmek için alışveriş yaparız. Peki biz bağımlı mıyız? Her alışveriş yapan alışveriş bağımlısı olur mu? Hepimiz alışveriş yapıyorsak neden bağımlı haline gelmiyoruz? Alışveriş bağımlılarının diğerlerinden farkı ne acaba? Bu soruların cevaplarını almadan önce alışveriş bağımlılığının ne olduğunu biraz inceleyelim.
Alışveriş Bağımlısı Mısın?
Alışveriş bağımlılığı; kişinin kontrol edilemez bir şekilde, büyük bir istekle aldığı ürünlerin maliyetine bakmaksızın sürekli alışveriş yapmasıdır. Alışveriş bağımlısı iseniz alışveriş yapmaya yönelik yoğun bir istek duyarsınız. Alışveriş yapmaya istek duyduğunuz bir zaman diliminde alışveriş yapmadığınız zaman gerginlik yaşarsınız. Eğer alışveriş yapmaya istek duyduğunuz zaman alışveriş yapmazsanız yaşamış olduğunuz bu gerginlik süreci devam edecektir. Alışveriş yaptığınızda ise yaşamış olduğunuz gerginlik kısa bir süre içerisinde azalıp ortadan kalkacaktır.
Alışveriş Yaptıktan Sonra
Alışveriş yaptınız ve gerginlik kısa bir süre içinde ortadan kalktı. Ancak alışveriş yaptıktan sonra gereksiz harcamalar yüzünden yoğun bir pişmanlık duyuyorsunuz. Bundan dolayı yoğun bir pişmanlık yaşamanıza rağmen bir sonraki alışveriş yapma isteğinde sadece yaşadığınız gerginliği azaltma amacı ile alışveriş yapma davranışını yineleyeceksiniz. Alışveriş bağımlılığı tanısını almayan bir olsaydınız alışveriş esnasında alacağınız ürünün maliyetini, alacağınız ürüne olan ihtiyacınız gibi durumlara odaklanıp karar verme sürecine girecektiniz. Ancak alışveriş bağımlılığı tanısını almış biriyseniz alacağınız ürünün maliyetine bakmadan, alacağınız ürüne ne kadar ihtiyacınız olduğunu saptamadan alışveriş eylemini gerçekleştirirseniz.
Sonunu Düşünen Kahraman Olamaz…
Polat Alemdar der ki; Sonunu Düşünen Kahraman Olamaz. Aslında bu söz dürtüsel davranışları en iyi açıklayan sözdür. Dürtüleriyle hareket eden ve dürtülerini kontrol altına alamayanlar bu söze uygun davranışlar sergilerler. Ancak gerçek bize her zaman sonunu düşünmeyenlerin kahraman olamadığını göstermektedir. Alışveriş bağımlılığı iseniz alışveriş sırasında sonradan karşılaşacağınız maddi/ manevi problemleri düşünmezsiniz. Siz sadece kontrolsüz bir şekilde alışveriş yapmaya odaklanırsınız. Satın aldığınız ürünleri bir ya da iki defa kullanırsınız.
Alışverişe giden paralar nerede?
Alışveriş bağımlılığına sahip olan kişiler yaptıkları harcamalar yüzünden ailenin bütçesini zora sokabilmektedir. Eğer alışveriş bağımlısı iseniz alışverişe çıktığınız zaman planlı bir alışveriş listeniz genelde yoktur. Yaptığınız alışveriş sonrasında aldığınız ürünler ile sosyal statünüzü yükseltmeye çalışmanız da yine riskli bir durumdur. Televizyon/ internet gibi sosyal iletişim kanallarında yayınlanan reklamların kişiler için çok cazip olması da bu riski arttırır. Kredi kartı ise başlı başına bir risk faktörüdür. Her ne kadar hayatımızı kolaylaştırsa da kredi kartları aynı zamanda bir alışveriş bağımlısının en büyük düşmanıdır.
Kadınlar Mı Erkekler Mi Daha Fazla Bağımlı?
Alışveriş bağımlılığı kadınlarda erkeklere oranla daha fazla gözlenmektedir. Kişide alışveriş bağımlılığı tanısını tek başına gözlemleyebileceğimiz gibi alışveriş bağımlılığı tanısının yanında dürtü kontrol ve madde kullanımı bozuklukları, depresyon, aneroksiya nevroza, bulumia nevroza, tıkanırcasına yeme bozukluğu, narsist kişilik bozukluğu tanılarını da görebilmekteyiz. Alışveriş bağımlılığın tedavisi için çeşitli yollar vardır. Psikolojik destek bunlardan biridir. Kişi uygun terapi ile bu durumun üstesinden gelebilmektedir. İlaç tedavisi ise diğer bir seçenektir. Eğer kişi alışveriş bağımlılığının yanında ek bir tanı almışsa, kişinin almış olduğu her tanı için uygun terapi ve tedavi yönteminin ilgili uzmanlar tarafından yapılması gerekmektedir.
Bağımlılık deyince aklınıza sadece alışveriş gelmiyor dimi? İnternet, sigara, borsa ve bir çok şey dahil bağımlılığa örnektir.
Özetle
Bu yazımızda sizlere alışveriş bağımlılığının ne olduğundan, belirtilerinden, hangi cinsin daha çok bağımlı olduğundan bahsettik. Bu yazımız sayesinde kendinizi değerlendirebilir alışveriş bağımlısı olup olmadığınızı değerlendirebilirsiniz.
İnternette çok mu vakit harcıyorsunuz? İnternete girmeden kendinizi rahat hissedemiyor musunuz? Bu durumdan kurtulmanın vaktinin geldiğini düşünüyorsanız vakit kaybetmeden yazımızı mentaliumist.com/internet-bagimliligi/okumak için tıklayınız.
Sizinde oynamadan duramadığınız oyunlar mı var? Vaktinizin çoğunu oyun oynayarak mı harcıyorsunuz? Artık bu durumun sizi dışarı dünyadan kopardığını ve bağımlı hale getirdiğini düşünüyorsanız oyun bağımlılığının tedavisiyle ilgili yazdığımız yazımız tam size göre mentaliumist.com/oyun-bagimliligi-tedavisi/ linke tıklayarak yazımızı okuyabilirsiniz.
Kaç tane sosyal medya hesabına sahipsiniz ? Beğenilerinizi , paylaşımlarınızı size yapılan yorumları çok mu önemsiyorsunuz? Saatlerce bu mecralarda vakit mi geçiriyorsunuz? Eğer sizde sosyal medyadan çıkmaz duruma geldiyseniz ve bu durum sizin fazlasıyla vaktinizi çalıyorsa sosyal medya bağımlısı olmuş olabilirsiniz. Sosyal medya bağımlısı olup olmadığınızı değerlendirmeye ne dersiniz? Vakit kaybetmeden sosyal medya bağımlılığıyla ilgili yazımızı linke tıklayarak okuyabilirsiniz mentaliumist.com/sosyal-medya-bagimliligi/ .
