Deliryum tremens alkolün aniden kesilmesiyle ortaya çıkan çok ciddi bir tıbbi durumdur. Bağımlılığın gelişmesiyle beraber kişi birçok soruna rağmen alkol almaya devam etmektedir. Bir süre sonra bırakmaya yönelik girişimlerde bulunabilir. Alkolün kesilmesi ise diğer bağımlılık yapıcılardan farklı bir durumu beraberinde getirir. Bu duruma Deliryum Tremens demekteyiz. Ancak deliryum tremense geçmeden önce alkol yoksunluğu hakkında fikir edinelim. Alkol bağımlısı kişilerin alkol alımını kestikten sonra bazı fiziksel ve ruhsal belirtiler yaşadıklarını görürüz. Bu belirtilere yoksunluk belirtileri diyoruz. En sık görülen alkol yoksunluk belirtileri şunlardır;
- Aşırı kaygı
- Ajitasyon
- Böcek veya fare görme gibi görsel halüsinasyonlar
- İşitsel halüsinasyonlar
- Üzerinde bir hayvan geziniyor gibi dokunsal halüsinasyonlar
- Yönelim ve dikkatte bozulmalar
- Epileptik nöbet
- Terleme
- Mide bulantısı
- Baş ağrısı
- Uyku sorunu
- Hipertermi
- Taşikardi
- Aritmi
- Hipertansiyon
Yukarda saydığımız yoksunluk belirtileri, vücuttaki alkol düzeyinin azalmaya başlamasından 6-8 saat sonra ortaya çıkar. Belirtiler iki hafta boyunca sürebilir. Alkol yoksunluğunda kişinin epileptik nöbetleri ve fiziksel sorunları yoksa gerekli ilaç tedavisi başlanarak ayaktan tedavi yapılabilir. Ayaktan tedavi alan kişi kontroller için hekime gitmek durumundadır.
Deliryum Tremens
Deliryum Tremens ise alkol yoksunluğundaki en ağır durumdur. Genel olarak, akut gelişen bir bilinç bulanıklığı halidir. Hikayesinde iki kez alkol tedavisi olan, benzodiazepin kullanımı olan ve sabahları ilk iş alkol kullanan kişiler deliryum tremens yaşama açısından çok daha riskli kişilerdir. Çoğunlukla sakin ve uykuya meyilli halleri vardır ancak küçük bir kısmı da ajite ve alarm halindedir. Deliryum tremenste gidişat hızlıdır. Bu rahatsızlığın en belirgin semptomu konfüzyondur. Kişinin yer, zaman ve diğer insanlara yöneliminde bozulmalar gözlemlenir. Kişi bazı durumlarda ajitedir. Halüsinasyonların görülmesi olasıdır. Kişiler, deliryum tremens tablosunda böcek ve yılan gibi hayvanları görebilir ve gerçekte var olmayan sesleri duyarlar). Alıngan ve paranoid hezeyanlar başta olmak üzere hezeyanlar görülür. Kişinin uyku ve hafıza sorunları yaşaması oldukça olasıdır. Dikkat ve yoğunlaşma konusunda sorunlar meydana gelir. Bu süreçte kişinin duygudurumunda aşırı değişimler görülür.
Ciddi bir tıbbi sorundur…
Deliryum tremens tablosu, alkol yoksunluğunun 2.-10. günlerinde ancak çoğunlukla 3. ve 5. günleri arasında meydana gelir ve çoğunlukla bir haftadan daha kısa sürer. Ancak bu süreç daha da uzayabilir. Bir aydan daha uzun süre devam ederse, buna uzamış deliryum tablosu diyoruz. Yaşlı deliryum tablolarında ise bu süre 1 ayı geçebilir. Deliryum tablosu gösteren kişilerin çoğu iyileşir ancak deliryum tedavi edilmez ise, stupor, koma ve nöbetler görülebilir. Deliryum tremens, riskli ve acil bir tıbbi durumdur. Deliryum tremens geliştiren kişilerde mortalite oranı günümüz şartlarına rağmen %5-20 arasındadır.
Alkol kullanımının demans yani bunamaya sebebiyet verdiği bilinmektedir. Deliryum ile demans semptomları açısından birçok benzerlik gösterir. Deliryumda dikkat sorunları oldukça belirginken demansta daha az görülür. Bilinç dalgalanmaları ise deliryumda kayda değer şekilde izlenirken demansta görülmemektedir. Hafızada sorunların yaşanması ikisinde de çok belirgin bir özelliktir. Düşünce ve muhakemede bozulmalar da hem deliryum hem demansta eşit derecede önemli semptomlardır. Yönelim ve algı bozuklukları ise her ikisinde görülen sorunlardır. Deliryum tremens, ani şekilde başlar ancak demans, yıllar içinde gelişir ve süregelen bir durumu kapsar.
Tedavi Hastaneye Yatarak…
Deliryum tremens tedavisi, hastanelerde yatış yapılarak gerçekleştirilir. Deliryum tremens tedavi başarısı ve mortalite açısından bakıldığında, yapılan ilk müdahale zamanı oldukça önemlidir. Bu sebeple, deliryum tremens acil müdahale gerektiren bir tıbbi tablodur. Müdahale aşamasında sedasyon sağlanması gerekir. Ardından B1 vitamin olan tiamin eksikliği giderilir. Tiamin yıkımına sebep olan şey alkoldür be sebeple tiamin eksikliğinin giderilmesi şarttır. Sıvı takviyesi yapılır ki ciddi oranda sıvı kaybı, tıbbi destek alınmayan deliryum tremens vakalarında önemli bir ölüm nedenidir. Kişinin açlık kan şekerinin kontrol edilmesi oldukça önemlidir çünkü kan şekerinin düşüşü ciddi bir problem yaratabilir.
Basit Alkol Yoksunluğundan Farkı
Deliryum tremens, alkol kullanımı kesen herkeste görülmez ancak sıradan alkol yoksunluk belirtileri alkolü kesenlerin tamamında görülebilir. Sıradan alkol yoksunluğu, yazımızın başında belirttiğimiz gibi alkolün kesilmesinin ardından birkaç saat geçtiğinde ortaya çıkar ancak deliryum tremens tablosu ise alkolün kesilmesinden 2-3 gün sonra ortaya çıkar. Sıradan alkol yoksunluk belirtilerinin görülmesi için herkes için değişebilmekle birlikte ortalama 5 yıldan uzun süren ve yoğun alkol kullanımı gerekebiliyorken, deliryum tremens görülmesi ise daha uzun süre yoğun alkol tüketimi gerektirir. Bu sürenin 5 ila 15 yıl arasında olduğu bilinmektedir. Sıradan alkol yoksunluğu yaşayan kişilerin geceleri kabuslarla uyandığını görürken deliryum tremens yaşayan kişilerde ise halüsinasyon ve hezeyanların yaşandığını biliriz.
