Çocuklarda Özgül Öğrenme Bozukluğu ve Tedavisi
Çocuklarda özgül öğrenme bozukluğu belirtilerini incelemek ve özgül öğrenme bozukluğunun nelere sebep olabileceğini öğrenmek için sayfamızı inceleyebilir ya da hemen bizimle iletişime geçerek ilk randevunuzu alabilirsiniz.
Çocuklarda Görülen Özgül Öğrenme Bozukluğu Nedir?
Çocuklarda görülen özgül öğrenme güçlüğü (disleksi) birçok çocuk ve ailenin günlük yaşamında oldukça önemli bir yere sahiptir. Çocuklarda görülen özgül öğrenme güçlüğü doğum ile birlikte başlayarak, algılama ve öğrenme noktasında hayat boyu devamlılık gösteren gelişimsel bir problem olarak tanımlanabilmektedir. Çocuklarda görülen özgül öğrenme güçlüğü temel anlamda, konuşma, dil gelişimi, okuma, yazma, dilin doğru kullanımı ve matematik olmak üzere belli başlı alanlarda yaşanan zorluklar olduğu için çocukların okul yaşamını da oldukça olumsuz yönde etkilemektedir. Çocukların yaşadıkları özgül öğrenme güçlüğü sadece okul ve eğitim alanlarını değil aynı zamanda sosyal yaşamları ve gündelik yaşamlarını da oldukça olumsuz açıdan etkileyebilmektedir. Tüm bunlarla birlikte çocukların sahip olduğu özgül öğrenme güçlüğü onların benlik değerlerini, kendilerine olan öz güvenlerini ve akran ilişkilerini de etkilemektedir. Özgül öğrenme güçlüğü hayat boyu devamlılığını sürdüren bir durum olduğu için gerekli önlemler alınmadığı zaman çocukların ileri ki yaşları için özelikle çocukların ileri ki meslek yaşamları için önemli bir belirleyici olabilmektedir. Ayrıca özgül öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar yaşıtlarının üzerinde bir zeka kapasitesine sahip olabilirler. Bu bilgide oldukça önem taşımaktadır. Özetlemek gerekirse, özgül öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar akranları ile ortalama aynı veya akranlarından daha üstün zeka potansiyeline sahip olabilmelerine karşın; okuma, yazma, okuduğunu anlama, matematik, düşünme, kendini doğru ve etkin ifade edebilme, algılayabilme noktasında güçlük yaşayabilmektedirler. Belirtilen noktalar okul yaşamıyla doğru olarak ilgili olduğu için özgül öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar akademik yaşamda yani okul yaşamlarında belli başlı zorlanmalar yaşayabilir yaşıtlarının gerisinde kalabilirler. Bu durum da özgül öğrenme güçlüğüne sahip çocukların okul yaşamına karşı doğru olmayan düşünce ve tutum geliştirmelerine neden olabilir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Yaşayan Çocuklardaki Belli Başlı Belirtiler Nelerdir?
Yavaş ve yanlış okuma, okuduğu içeriği anlamlandırmakta ve anlayabilmekte güçlük yaşama(örneğin okuduğu metnin tam olarak ne anlatmak istediğini anlayamama, durumlar arasında doğru sıralama yapamama gibi), birtakım sözcükleri okurken hece atlama, birtakım sesleri doğru çıkaramama, yazı yazma noktasında birçok zorluk yaşama (örneğin, çoğunlukla imla hatası ve yazım yanlışları yapma gibi), sıklıkla dil bilgisi hatası yapma, matematiksel işlemlerde zorlanma, sayıları algılamakta ve hatırlayabilme noktasında zorlanma, matematiksel işlemlerde neden ve sonuç ilişkisi kurabilmede problem yaşama, zihinden işlem yapamama bunun yerine parmak hesabı yapma gibi belirli başlı durumlar yaşanabilmektedir. Sıralanan bu belli başlı belirtiler çocuklarda görülen özgül öğrenme güçlüğünü düşündürebilmektedir. Çocuklar bu belirtiler sebebiyle okul yaşamında, sosyal ilişkilerinde oldukça zorlanabilmektedirler. Yaşadıkları zorluklar sebebiyle okul başarıları olumsuz yönde etkilenmektedir. Fakat şunu belirtmek gerekir ki özgül öğrenme güçlüğü zeka ile ilgili bir problem değildir. Daha önceden de belirtildiği üzere özgül öğrenme güçlüğüne sahip çocuklar yaşıtlarından daha üstün zeka kapasitesine sahip olabilirler. Bu oldukça önemli bir noktadır. Matematik, yazma veya okuma noktasında görülen güçlükler, özgül öğrenme güçlüğü olarak belirtilebilmektedir. Çocuklarda bu belirtilen alanlardan sadece birinde güçlük görülebileceği gibi aynı zamanda daha fazla alanlarda da güçlük yaşanabilmektedir.
Disleksi (Okuma Bozukluğu) Nedir?
Disleksiye sahip çocuklarda okuma becerisinin beklenen seviyenin oldukça altında olduğu görülmektedir. Disleksiye sahip çocuklar yaşıtlarıyla aynı veya daha üstün zeka kapasitesine sahip olabilirler. Fakat akranlarıyla aynı veya daha üstün zeka kapasitesine sahip olmaları aynı zamanda aynı eğitimi almalarına karşın okuma alanında oldukça zorluk yaşamaktadırlar. Disleksiye sahip çocuklar okuduğunu algılama, okuma hızı, okumanın akıcılığı gibi noktalarda güçlük çekmektedirler. Bu durum akademik olarak kendini yaşıtlarından başarısız hissetme gibi durumları da beraberinde getirebilmektedir.
Diskalkuli (Matematik Bozukluğu)
Diskalkuliye sahip çocuklarda matematik, aritmetik becerisinin beklenen seviyenin oldukça altında olduğu görülmektedir. Diskalkuliye sahip çocuklar yaşıtlarıyla aynı veya daha üstün zeka kapasitesine sahip olabilirler. Fakat yaşıtlarıyla aynı veya daha üstün zeka seviyesine sahip olmaları ve aynı eğitimi almalarına rağmen matematik ve aritmetik alanında güçlük yaşamaktadırlar. Diskalkuliye sahip çocuklar matematiksel sembolleri, sayı kavramlarını, soyut kavramları anlama noktasında güçlük çekmektedirler. Küçük ve büyük gibi matematiksel kavramları anlamakta oldukça zorlanmaktadırlar. Çocukların yaşadıkları bu durum okul başarılarını ve matematiksel işlem isteyen günlük işlerini oldukça olumsuz yönde etkilemektedir.
Disgrafi (Yazılı Anlatım Bozukluğu)
Disgrafi sahip çocuklarda yazma becerisinin beklenen seviyenin oldukça altında olduğu görülmektedir. Disgrafi sahip çocuklar yaşıtlarıyla aynı veya daha üstün zeka kapasitesine sahip olabilirler. Fakat yaşıtlarıyla aynı veya daha üstün zeka seviyesine sahip olmaları ve aynı eğitimi almalarına rağmen çoğunlukla imla hatası ve yazım yanlışı yapmaktadırlar. Ayrıca disgrafiye sahip çocuklar dil bilgisi, gramer kurallarına uygun bir yazı oluşturma noktasında oldukça güçlük çekerler. Herhangi bir metin oluştururken yazıyı organize edebilme ile ilgili sıkıntı yaşamaktadırlar. Çocukların yaşadıkları bu durum hem okul, akademik yaşamlarını hem de ileri ki hayatlarındaki meslek yaşantıları için büyük zorluk oluşturabilmektedir.
Öğrenme Güçlüğünün Nedenleri Neler Olabilir?
Öğrenme güçlüğünün tam olarak net bir sebebi yoktur. Fakat çocukların doğum öncesi veya doğrum sonrası dönemlerinde başlarına gelen nörolojik problemlerin örneğin; beyin hasarı veya toksik maddeye ilişkin beyin hasarı gibi durumların neden olabileceği net olmamakla birlikte düşünülmektedir.
Özgül Öğrenme Güçlüğüne Nasıl Müdahale Edilebilir?
Özgül öğrenme güçlüğünün doğru tespit edebilmesi adına yapılan farklı psikolojik değerlendirme envanterleri vardır. Bu envanterler aracılığıyla çocukta var olan öğrenme güçlüğü belirlenip daha sonra gerekli çalışmalarla desteklenebilmektedir. Bu anlamda çocuklarda özgül öğrenme güçlüğünü tespit edilebilmesi, belirlenebilmesi için yapılan psikolojik envanterler, testler oldukça büyük önem taşımaktadır. Çocuklarda var olan özgül öğrenme güçlüğünün doğru ve sağlıklı bir şekilde tespit edilebilmesi için okuldan yani öğretmenlerinden geri bildirim almak oldukça büyük önem taşımaktadır. Ebeveynler çocuklarında muhtemel bir öğrenme bozukluğunun olup olmadığının her zaman farkında olmayabilir bu oldukça doğaldır. Çocukların okula yani akademik hayata başlamalarıyla birlikte öğrenmelerinde herhangi bir zorluk yaşayıp yaşamadıkları gün yüzüne çıkmaktadır. Çocuklarda öğrenme güçlüğünün olup olmadığının en doğru ve sağlıklı belirleyicisi yapılan testlerin ve envanterlerin yanında öğretmenlerinin ve ailelerinden alınacak değerli bilgilerdir. Bu şekilde tüm kaynaklardan elde edilen bilgiler doğrultusunda çocukların öğrenme güçlüğü yaşayıp yaşamadıkları tespit edilebilmektedir. Tüm bu bilgilere ek olarak özgül öğrenme güçlüğünün belirlenen net ve tek bir çözüm yolu bulunmamaktadır. Fakat çocukların güçlük yaşadığı alanlar belirlenip o alanlardaki becerilerinin iyileştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılabilmektedir.
Mentalium Psikoloji Tedavi Planı
Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen tedavi protokolleri Bilişsel Davranışçı Tedavi yöntemi ve Oyun Terapisi yöntemleri ile oluşturulan ve ülkemizde de birçok kamu ve özel sağlık kuruluşlarında uygulanan tedavi programlarımız mevcuttur. Uzman terapistimiz tarafından özel öğrenme güçlüğü yaşayan çocuklara ve ebeveynlerine destek verilmekle birlikle okul ve öğretmenlerle de iletişim halinde olunup sürecin bir parçası haline getirilmektedir. İlk olarak öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların ebeveynlerine ve öğretmenlerine öğrenme güçlüğü ile ilgili psiko eğitim verilmektedir. Daha sonra uzman psikoloğumuz tarafından özel öğrenme güçlüğü sebebiyle duygusal zorluk yaşayan çocuklara gerekli destek sağlanmaktadır.