Dünya genelinde ölümlerin engellenebilir bir numaralı nedeni sigara kullanımıdır. Sigara içen kişilerde KOAH ve akciğer kanseri başta olmak üzere birçok ciddi hastalığın görüldüğünü artık tüm bilim dünyası kabul etmektedir. Sigarayı bırakma konusunda en büyük itici güçlerden biri de kişinin farkındalık kazanmasıdır. Sigaranın zararları hakkında birçok kişi az veya çok bilgi sahibi durumdadır. Bu yazımızda sigarayı bıraktığınızda neler yaşanacak ve uzun vadede ne gibi avantajlara sahip olacaksınız sorularının cevaplarını bulmaya çalışacağız.
Sigarayı Bıraktıktan Sonra…
- 20 dakika sonra: Kalp atış hızı ve kan basıncı düşer.
- 12 saat sonra: Kan dolaşımındaki karbonmonoksit (CO) düzeyi normal seviyeye düşer.
- 2 – 12 hafta sonra: Kan dolaşımı ve akciğer fonksiyonları düzelir, kalp krizi riski azalır.
- 1–9 ay sonra: Öksürük azalır ve kişinin nefes alışverişi kolaylaşır.
- 1 yıl sonra: Kalp yetmezliği, kalp krizi vb. kalp hastalıkları yaşanma riski %50 oranında azalır.
- 2–5 yıl sonra: Başta ağız, boğaz ve mesane kanserleri başta olmak üzere birçok kanser türüne yakalanma riskleri %50 oranında azalır, felç riski sigara içmeyenlerle aynı düzeye gelir.
- 10 yıl sonra: Akciğer kanseri riski %50 oranında düşer. Böbrek ve pankreas kanseri riski azalır.
- 15 yıl sonra: Kalp hastalıklarına yakalanma ihtimali hiç sigara içmeyenlerle aynı olur.
Yaşam Süresi Artacak
Sigarayı bırakan kişilerin yaşam sürelerinde önemli artışlar görülmektedir ancak sigarayı bırakma zamanı da önemlidir. Kişinin sigarayı yaşı kaç olursa olsun bırakmasını önermemize rağmen en az zararla bırakmanız için mümkün olduğu kadar erken bırakmanız gerekir. Örneğin; sigarayı 40 yaşından sonra bırakırsanız sigaraya bağlı olarak gelişen hastalıklardan erken yaşta ölme olasılığınız %90 oranında azalacaktır. 45-54 yaş aralığında sigarayı bırakan kişilerde erken yaşta ölme ihtimali %65 oranında azalır. Görüldüğü gibi yaklaşık 10 yıllık zamanlama farkı ölüm ihtimalini dörtte biri oranında arttırmakta ya da azaltmaktadır.
Hiçbir Şey İçin Geç Değil…
Bireylerin hiç sigaraya başlamamasını önermemize rağmen eğer başladılarsa da mümkün olan en kısa sürede bırakmaları gerekmektedir. Bazı sigara tiryakileri yıllardır içtiklerini ve ciğerlerinin sigaradan zaten fazlasıyla etkilendiğini belirterek bırakmayı reddedebilirler. Ancak biraz önce de belirttiğimiz gibi 50’li yaşlarında bile sigarayı bırakmak sigaraya bağlı hastalıklardan erken yaşta ölüm ihtimalini üçte ikisi oranında azaltacaktır. Hiçbir şey için geç kalınmış değildir. Sigarayı bırakmak yalnızca kişi için değil yakınları için de hem kısa hem de uzun vadede değerlidir. Evde özellikle çocuğun varlığında sigara dumanına maruz kalma sonucu astım vb. kronik hastalıklar gelişebilir. Benzer şekilde evdeki yaşlı aile üyelerinin de sigara dumanına maruz kalması sonucu solunum yolu hastalıkları geliştirme riski artış gösterir. Sigara içen kişinin bu nedenlerle ailedeki çocuk ve yaşlıları da düşünerek sigarayı bırakma kararı alması gerekmektedir.
