Birkaç saniyeliğine gözlerinizi kapatın ve kendinizi çok kalabalık bir meydanda düşünün. Çevrenizde neredeyse binlerce kişi var ve herkesin sizi gördüğünü düşünün. Bir anda aşağı doğru gözünüz kayıyor ve bir bakıyorsunuz ki üstünüzde kıyafetleriniz yok. Nasıl bir his yaşardınız? Büyük olasılıkla çok utanır ve hemen en yakın kapalı alana girip bir şeylerle üstünüzü örtmek istersiniz. Bu düşünceler aklınıza geldikçe de yerin dibine girdiğinizi hisseder ve ölmek dahi istersiniz. Bunu gören kimseyi görmeyi bir kez daha istemezsiniz. Sosyal kaygı bozukluğu veya diğer bilinen adıyla sosyal fobi sorunu yaşayan kişiler de aynen bu hisleri yaşamaktadırlar. Yazımızın devamında sosyal fobi belirtilerini inceleyeceğiz.
Sosyal Fobi Fiziksel Belirtileri
Kişinin yüzünün kızarması
Çarpıntı, nefes kesilmesi, nefes darlığı
Ağızda kuruluk
Terleme ve titreme
Mide ve bağırsaklarda yaşanan rahatsızlıklar
Kaslarda gerilme
İshal
Sosyal Fobi Ruhsal Belirtileri
Kişinin fiziksel açıdan kendini çekici görmemesi
Kişinin kendisini yetersiz ve güçsüz hissetmesi
Mükemmeliyetçi düşüncelere sahip olma
Kişinin başkaları tarafından gördüğü sevgiyi hak etmediğini düşünmesi
Belli ortamlara girmekten çekince duymak
Yanlış yapmaktan aşırı korkmak
Devamlı kaygı hali yaşamasına rağmen bunu çevresine yansıtmamaya çalışmak
Diğer insanlarla göz kontağı kurmaktan kaçmak
Çevresindekilerin beğenisini devamlı kazanmaya yönelik girişimler
İçinde bulunduğu ortamdan sürekli kaçınma isteği
Kusurlarını devamlı gizlemeye çalışmak ve buna göre yaşamak
Sosyal Fobide Neler Yaşanır?
Sosyal fobi sorunu yaşayan kişi kendini fiziksel açıdan yeterli ve çekici görmez. Örneğin; sosyal fobisi olan bir kadın eşinin gözünün hep başka kadınlarda olacağını çünkü kendisinin asla çekici bir kadın olmadığını ve olamayacağını düşünür. Hata yapmaktan hep kaçınır ve hata yapmaktan aşırı derecede korkar. Herkesin hata yapabileceğini ve hataların insanlar için doğal şeyler olduğunu düşünmez. Hata yapmaktan aşırı derecede çekindiği için mükemmeliyetçi davranışlar sergiler. Hiç hata yapmazsa insanların gözüne batmadan yaşayabileceğini düşünür. Çevresindeki kişilerle göz teması kurmaktan kaçınırlar. Göz teması kurduğunda hep eleştirileceğinden, kusurlarından bahsedileceğinden çekinmektedirler.
Bulunduğu ortamda bir sakarlık yapacaklarını ve insanlara rezil olacaklarını düşünürler. Bu nedenle özellikle kalabalık ortamlardan kaçınmak isterler. Özellikle çok yakını olmayan veya yeni tanıştığı kişilerle konuşurken yüzleri kızarabilir. Bunu kapatmak için fondöten vb. bazı makyaj malzemeleri kullanırlar. Bunların aşırı kullanımı sebebiyle yüzlerinde cilt problemlerine dahi rastlanabilir. Sosyal fobi değerlendirilirken kişinin yaşadığı kaygı ve bununla başa çıkmak için uyguladığı kaçınma davranışları değerlendirilir. Sosyal fobide ilaç kullanımı oldukça yaygındır ancak psikolojik destek mutlaka sağlanmalıdır. Kişinin yetersizlik, değersizlik ve güçsüzlük şemalarıyla mutlaka çalışılmalı ve bu şemaların yerine olumlu alternatifler psikoterapi yardımıyla bulunmalıdır.