3 Maddede Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma Yolları
Sınavlar hayatımızın kaçınılmaz gerçeği. Sınav kaygısı pek çok kişinin yaşamını oldukça olumsuz etkileyen bir duygudurumdur. Bugünkü yazımızda sınav kaygısıyla başa çıkma yolları ve yöntemleri üzerine paylaşımda bulunacağız. Eğer siz de sınav kaygısıyla başa çıkma yolları ile alakalı destek arıyorsanız, bizden randevu alabilirsiniz.
Sınav Kaygısı Nedir?
Sınav yaşamımızın değişilmez bir gerçeğidir. Geçmişi eskilere dayanan sınav sistemi birçok öğrenci için kaygı tetikleyicisi bir unsudur. Kaygı, bireyin genellikle gelecekte meydana gelebilecek herhangi bir olay ve durum ile ilgili belirsizlik sebebiyle endişe duymasıdır. Aslında kaygı gayet normal ve doğal bir duygudurumdur.
Kaygı aşırıya kaçmadığı sürece bireyin üstünde çalıştığı ve emek sarf ettiği işe odaklanmasını bile sağlamaktadır. Kaygı ile fazla kaygı arasında bazı farklar vardır. Kaygı biraz önce de belirttiğimiz gibi gayet doğal ve normal bir duygu iken fazla kaygı ise bireyin çalıştığı konuya odaklanmasını olumsuz etkileyen, stres seviyesini arttıran ve bilakis başarısını olumsuz etkileyen bir kavramdır.
Sınav kaygısı, sınavlara yönelik yaşanan kaygı, endişe veya korku gibi kimi hislerin olumsuz ve fazla biçimde yaşanmasıdır. Sınav kaygısı belirtileri sergileyen öğrenci için sınavda başarısız olmakla zor bir dönem başlamaktadır. Buna sebep olarak da öğrencinin ebeveynleri tarafından başarısızlık ile ilgili sorgulanmasını gösterebiliriz.
Ayrıca ebeveynler tarafından öğrenci çalışmamakla veya tembel olmakla suçlanabilir. Öğrenci çalışmış ve çok iyi hazırlanmış olabilir ancak aşırı kaygı sebebiyle sınav esnasında bildiklerini dahi unutabilir. Sınav kaygısı belirtileri bu sebeple ebeveynler tarafından dikkatle takip edilmeli ve ebeveynler asla desteği esirgememelidir.
Sınav kaygısı yaşayan öğrencinin sınav kaygısıyla başa çıkma yolları hakkında ya bilgisi yoktur ya da tek başına mücadele etmekte zorlanıyordur. Sınav kaygısı psikolog yardımıyla ortadan kalkabilecek bir ruhsal sorundur. Sınav kaygısıyla başa çıkma yolları psikolog desteğiyle uygulanabilir ve profesyonel destek mutlaka alınmalıdır.
Sınav Kaygısı Neden Oluşur?
Sınav kaygısı oluşumunda özellikle çocuğun sınava verdiği değer belirleyicidir. Kaygıları oluşturan şey sınavın çocuğun gözünde ne anlam ifade ettiğidir. Eğer çocuk sınav için dünyanın sonu gibi benzetmelere sahipse bu noktada onu bu düşünceye iten şeyler kaygı kaynaklarıdır. Kimi öğrenci için sınav diğer arkadaşlarına göre çok daha fazla anlam ifade eder.
Yüklenen bu değer de çoğunlukla ebeveynler veya arkadaşlar vasıtasıyla oluşmaktadır. İşte bu noktada ebeveyn etkisi oldukça önemlidir. Bazı öğrenciler için sınav esnasında yaşadıkları kaygıdan fazlası sınav sonrası gerçekleşecektir. Birçok öğrenci sınav sonlandıktan sonra ne yapacağını aşırı şekilde düşünerek sınava girer. Kaygı, korku ve endişe dolu şekilde sınava giren kim başarılı olabilir veya sorulara odaklanabilir ki?
Sınav kaygısı ile dolu öğrencinin düşünceleri sınav esnasında kötü geçerse ne tepki vereceği üzerine olabilir. Öğrencinin zihninde yer alan olumsuz düşünceler gerek sınav öncesi gerekse sınav ertesinde en büyük düşmanıdır. Bahsettiğimiz olumsuz düşünceler sınav sırasında öğrenciye bildiklerini unutturabilecek kadar rahatsız edebilir.
Sınav sonrasındaki zaman diliminde ise pek çok öğrenci ebeveynlerine karşı sınavın kötü geçtiğini anlatamamaktadır. Bu durumu nasıl izah edeceğini bilmediği için yalan söyleyebilir veya gizleyerek sonucun gelmesini bekler. Ebeveynlerin verme ihtimali olan tepkiden çekinerek birçok öğrenci bu durumu gizler.
Kaygılı süreçte olduğu gibi öğrencinin davranışını belirleyen şey de ebeveynlerin gösterebileceği tepkilerdir. Ebeveynler daha önceleri sınavlar sonrası ne şekilde tepki verdi ise, çocuk da o şekilde davranışını belirleyecektir.
Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma Yolları Nelerdir?
Sınav kaygısıyla başa çıkma yolları içerisinde en etkin olanı profesyonel destek almaktır. Sınav kaygısı psikolog desteğiyle başa çıkılabilecek bir ruhsal süreçtir. Sınav kaygısı psikolog desteğinin yanı sıra bazı destekleyici ilaç tedavileri ile de yönetilebilir. Sınav kaygısıyla başa çıkma yolları arasında bir diğer önemli çözüm de kaygı yaratan düşünceleri ve inanışları sorgulamaktır.
Bu sorgulama öğrencinin bu düşünceleri yeniden değerlendirmesini sağlayacaktır. Bu düşüncelerin gerçekliği sorgulanmalıdır. Örneğin; bir öğrenci “Bu konuyu anlamıyorum, aptalım sanırım” benzeri düşüncelere sahip ise, kendini yetersiz olarak hissediyor olabilir. Yetersizlik düşünceleri olan birisi kendisini yetersiz hissettiği için bildiği soruları bile cevaplarken oldukça tereddüt eder. Bu tereddüt de sınavının kötü geçmesine neden olabilir.
“Biliyorum ki bu sınavda başarılı olamayacağım” düşüncesiyle sınava hazırlanmayı bile durduran gencin sınavda başarılı olması beklenebilir mi? Kendini aptal olarak etiketleyen öğrenci şöyle düşünseydi nasıl olurdu? “Eğer başarabilirsem yaşantımın önemli bir aşamasını geçeceğim. Başarısız olmam halinde ise bu durum benim tembel veya yetersiz olduğum anlamına gelmez.
Sadece daha fazla çalışmam gerektiği anlamı çıkar” Bu şekilde bir düşünce ise öğrenciyi olası bir başarısızlık halinde kendini suçlamadan uzak tutar. Dolayısıyla olası bir başarısızlık halinde öğrenci bir sonraki sene veya sınav için hazırlanmaya başlamıştır bile. Motivasyonu hiçbir şekilde alelade bir şekilde bozulmaz.
Olumsuz düşüncelerin olumlu düşüncelerle değişimi psikolog desteğiyle sürdürülen psikoterapi sürecinin bir parçasıdır. Bu nedenle sınav kaygısıyla başa çıkma yolları arasında ilk sırada psikoterapi vardır. Olumsuz düşüncelerin değişimine ek olarak, nefes egzersizleri de faydalı sınav kaygısıyla başa çıkma yolları arasındadır.
Nefes egzersizleri geçmişin olumsuz deneyimlerine odaklanmayı da geleceğe karamsar bakmayı da erteleyebilecek çalışmalardır. Nefes egzersizleri sıradan bir nefes alma yöntemi değildir. Genellikle psikoterapi esnasında öğrenilen bu teknik kişinin an’a odaklanmasını sağlamaktadır.
An’a odaklanabilen öğrenci böylece ne geçmişteki kötü geçen sınavları ne de gelecekte ne olacağı ile ilgili senaryolara odaklanır. Sınav kaygısıyla başa çıkma yolları arasında bu nedenle nefes egzersizi teknikleri oldukça etkilidir. Kaygıyı bastırmaktansa kaygıyı kabul etmek ve sınav kaygısıyla başa çıkma yolları geliştirmek çok daha akıllıca olacaktır.
Kaygıyı bastırmak hiçbir şeye yaramadığı gibi kaygıyı arttırabilir de. Kaygıyı kabullenmek kaygıyla başa çıkabilmek için en önemli yöntemlerden biridir. Kaygının sizinle birlikte olacağını ancak sizin olumsuz bu duyguyu yenebileceğinizi bilmeniz bile çok önemlidir.
