Çok öfkeli olduğunuzu düşünüyor ya da çevrenizdeki insanlar sizi çok öfkeli olarak tanımlıyorsa; bu konuda mutlaka bir uzman desteği almalısınız. Öfke kontrol bozukluğu yalnızca hayat kalitenizi azaltmaz; sosyal ve aile ilişkilerinize de yıkıcı zararlar verir. Öfke kontrol bozukluğu konusunda uzman desteği sağlıyoruz.
Kendinizde öfke kontrol bozukluğu belirtileri olup olmadığını incelemek ve öfke kontrol bozukluğu sonuçlarının neler olabileceğini öğrenmek için sayfamızı inceleyebilir ya da hemen bizimle iletişime geçerek ilk randevunuzu alabilirsiniz.
Öfke Kontrol Bozukluğu Nedir?
Öfke kontrol bozukluğu, öfke duygusunu sergileyen herkes için düşünülecek bir sorun değildir. Duygularımızı olumlu veya olumsuz diye ayırmaktansa hepsini günlük hayatta deneyimleyebileceğimiz son derece olağan yol göstericiler olarak tanımlayabiliriz. Öfkeyle de diğer duygular gibi günlük hayatımızda sıklıkla karşılaşabiliyoruz. Trafikte, aile ilişkilerimizde, işte patronumuzla veya çalışma arkadaşlarımızla olan ilişkimizde, romantik ilişkilerimizde, arkadaş ilişkilerimizde hoşumuza gitmeyen durumlar karşısında öfke hissedebiliyoruz. Öfke doğru zamanda, doğru kişiye, doğru miktarda olduğu sürece gayet sağlıklı bir duygudur. Nelere daha çok öfkelendiğimiz, hangi durumların bizi daha çok öfkelendirdiği aslında bizim hakkımızda oldukça fazla bilgi verir.
Fakat duygularımıza bakmak yerine onları bastırır veya görmezden gelirsek başka bir zaman daha yoğun ve kontrol etmesi güç bir şekilde ortaya çıkar. Kontrol edemediğimiz noktada ise kendimiz ve çevremiz için yıpratıcı durumlar yaşanabilir. Öfke patlamaları genelde küçük küçük stresler karşısında birikmiş öfkelerdir, o an üzerinde durulmamış, içe atılmış, kendi ifade edememiş duyguların ağırlıklı olarak da öfkenin patlamasıdır. Öfke patlamasını doğuran aslında sadece tetikleyicidir, orada birikmiş olaylar ve yoğun duygular vardır. Duyguları yaşamaya izin vermezsek, bizi yöneten bir hale gelebilirler oysa bizim onları yönetmemiz için ilk olarak ortaya çıkmalarına izin vermemiz gerekmektedir.
Öfke Kontrol Bozukluğu Neden Ortaya Çıkar?
Öfkenin temeli çocukluk döneminde atılır. Öz düzenleme becerileri dediğimiz genel anlamıyla duygularımızı, düşüncelerimizi ve davranışlarımızı kontrol etme becerisi çocukluk döneminde kazanılmaya başlanır. Çocuğun duygularını tanımasına yönelik besleyici bir çevrenin olması, koşulsuz sevgi ortamının sağlanması, ailede açık bir iletişimin olması ve ebeveynlerin sağlıklı başa çıkma mekanizmalarının olması çocuğun öz düzenleme becerileri kazanmasında son derece önemli rol oynar. Çocuklar stres veya kaygı karşında nasıl baş edeceklerini bu kazandıkları beceriler sayesinde belirlerler.
Ebeveynlerin kendi başa çıkma mekanizmaları, stresi nasıl yönettikleri ve çocukla nasıl model oldukları da oldukça önemlidir. Aile de öfkenin hakim olması, şiddetin kullanılması da çocuğun bunu model almasına neden olur. Şiddetin her türlüsünün ev ortamında olması çocuğu etkiler. Mesela bir tarafın pasif bir tarafın hem baskın ve agresif olduğu ve psikolojik şiddetin sıkça varolduğu bir aile ortamında büyüyen bir çocuğun ilerde öfke kontrol bozukluğu yaşaması olasıdır. Buna ek olarak, yapılan deneylerde de izlenilen saldırgan içerikli programların çocuklarda öfkeye sebep olduğu bulunmuştur. Son olarak, arkadaş çevresinde küçük görülmüş, dışlanmış, psikolojik şiddete maruz kalmış çocuklarda da öfke kontrol bozukluğu için yatkınlık oluşabilmektedir. Kısaca, çocukluk çağında maruz kalınmış yanlış tutumlar, ebeveynlerin öfkeyi tetikleyecek şekilde model olması öfke kontrol bozukluğu için temelin atılmasına neden olur.
Çocukluk çağında yaşananlara ek olarak, epilepsi gibi beyin hastalıklarının da öfke kontrol bozukluğuna neden olabileceği görülmüştür. Bazı epilepsi türlerinin bayılmalar şeklinde değil de öfke patlamaları şeklinde görüldüğü gözlenmiştir. Travmatik olaylar da kişileri psikolojik anlamda zorladığı için öfke kontrol bozukluğuna zemin hazırlayabilir. Öfke kontrol bozukluğu bulunan kişilerin öyküsünde en çok rastlanan travma; bir baba ya da annenin öfke kontrolünü sağlayamaması ve fiziksel şiddet uygulaması diğer ebeveynin bu duruma müdahale edememesi, seyirci ya da ilgisiz kalması ve bu durumdan çocuk ya da ergen tarafında gözlenmesidir. Bir diğer sıkça karşılaşılan travma ise çocuklukta veya ergenlikte yaşanan cinsel taciz öyküleridir. Erişkinlikte de yaşanan cinsel taciz öyküleri çocukluk çağındaki kadar olmasa da agresyon birikmesine ve buna bağlı öfke kontrol bozukluğu yaşanmasına neden olabilir.
Öfke Kontrol Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Öfkenin psikolojik ve fiziksel belirtileri vardır. Öfke kendi başına bir duygu olsa da diğer duyguları da beraberinde getirebilir. Öfkenin yanında sıkça kaygının da belirdiğini görebiliriz. Öfke kontrol bozukluğu, mutsuzluk, kaygı, gerginlik, ağlama, suçluluk duyguları, stres ve yoğun olarak da depresyon ile beraber görülebilir.
Öfke, iletişim kurmayı engeller; öfke kontrol bozukluğu belirtileri gösteren bireyler sosyal ilişkilerinde en ufak bir olayda tahrik olma eğilimindedirler, çabuk sinirlenirler, yüksek ses ve şiddet kullanmaya meyilli olurlar. Bu sebeplerden ötürü, öfke kontrol bozukluğu belirtileri görülen kişilerin sosyal ve aile ilişkileri bozulabilir.
Öfke kontrol bozukluğu belirtileri arasında fiziksel olanlara değinecek olursak; öfke aslında kendini gösterdiğinde vücudumuzda da bunun sinyallerini verir. Karıncalanma, kalp çarpıntısı, göğüste sıkışma, tansiyon yükselmesi, baş ağrısı, sinüs boşluklarında basınç, kan basıncının artması, enerjiyi arttıran adrenalin hormonunun yükselmesi ve nefes alıp vermenin sıkılaşması başlıca görülen fiziksel belirtilerdir.
Fiziksel öfke kontrol bozukluğu belirtileri dışında daha ciddi boyutlarda, mide hastalıklarına, cilt problemlerine, kan şekerinin artmasına, dolaşım sorunlarına, sinir sistemi rahatsızlıklarına ve böbrek fonksiyonlarında bozulmalara neden olabilir.
Zihinsel öfke kontrol bozukluğu belirtileri ise; konsantrasyon bozukluğu, unutkanlık, uykusuzluk, dikkatsizlik ve düşük performans sergilemek öfke kontrol bozukluğu için zihinsel belirtileri arasında sayabiliriz. Son olarak, öfke kontrol bozukluğu davranışsal birtakım belirtiler de gösterebilir.
Öfke sorunu yaşayan kişilerde, bağımlılık için yatkınlık görülebilir. Alkol, madde veya sigarayı öfkelerini yönetmek, bastırmak, dindirmek için kullanabilirler. Bunun yanında, sürekli olarak huzursuzluk ve acelecilik hali de öfke kontrol bozukluğu yaşayan kişilerde görülen davranışsal belirtilerdir.
Öfke Kontrol Bozukluğu Testi
Aşağıdaki ifadeleri son 2 hafta içinde yaşadıklarınızı değerlendirerek sizin için en uygun seçeneği işaretleyin. Bu testte çıkan sonuç size öfke kontrol bozukluğu tanısı koymamaktadır. Eğer test sonucunuz yüksek çıkarsa bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşerek tanı ve tedavi için destek alabilirsiniz.
Başka insanların beni üzen davranışlarının altında yatan sebepleri çok fazla düşünmem.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Bir kişi herhangi bir konu hakkında benimle aynı fikirde olmadığında veya düşüncemi kabul etmediğinde kolaylıkla öfkelenirim.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Kızgın olduğum anlarda duygu ve davranışlarımı kontrol edemeyerek sonrasında pişman olacağım şeyler söyler veya yaparım.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Ben bir kişiye sinirlendikten sonra sıklıkla suçluluk hissediyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Bir kişi benimle dalga geçtiğinde veya şaka yaptığında kolaylıkla öfkeleniyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Öfkeli olduğumda bir problemle ilgili benimle konuşmak oldukça zordur.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Bir kişiye sinirlendiğimde ona bir şey fırlatmak istiyorum
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Yapmak istediğim bir şeyi engellediklerinde öfke patlaması yaşıyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Başkaları hata yapınca kendimi üzgün hissediyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Bir kişi önümde çok yavaş ilerlediğinde öfkelenirim.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Öfkem yüzünden iş , arkadaş veya aileyle ilişkilerimde sorunlar yaşadım.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Bir kişi benimle alakalı en küçük olumsuz bir şey söylediği anda patlamak üzereymiş gibi hissediyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Öfkem nedeniyle başım defalarca yasalarla derde girmiştir.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Öfkeli olduğum anlarda kalp hızının arttığını, daha hızlı nefes aldığımı, vücudumun titrediğini, ter ve sıcak bastığını hissediyorum.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Geçmişte sakinleşmek için bazı maddeler kullandım (alkol, madde veya)
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Öfkeliyken bedensel olarak kendime veya başkalarına zarar verdim.
Doğru
Kısmen doğru
Doğru değil
Testi Değerlendir
Testte 6 veya daha fazla soruya Doğru cevabını verdiyseniz varsa sizde öfke kontrol bozukluğu olabilir. Bu test tanı koydurmaz. Bir sorun konusunda sizi detaylı şekilde bilgilendirecek ruh sağlığı uzmanıdır. Eğer 6 veya daha fazla soruya Doğru cevabını verdiyseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Öfke Kontrol Bozukluğu Tedavi Edilebilir Mi?
Öfke kontrol bozukluğu tedavisi mümkün olan ve müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Biz uzmandan yardım almak oldukça önemlidir çünkü öfke kişinin hem kendisine hem de sağlıksız iletişimler nedeniyle çevresindeki kişilere zarar vermektedir. Öfke kontrolünü sağlayamayıp çevresine zarar vermeye başlayan kişilerin mutlaka bir uzmandan destek alması gerekmektedir. Tedavinin ilk basamağında öfkenin altında yatan nedenler ve beslendiği durumlar üzerinde durulur. Öfke kontrol bozukluğu tedavisi için kullanılan çeşitli yöntemler vardır.
Bunlardan biri nefes egzersizleridir; nefes alıp vermek, öfkeli anlarda fevri ve düşünmeden hareket etmeyi önleyebildiği gibi, anda kalmayı, öfkeyi fark etmeyi ve yatışmayı sağlayacaktır. Öfke kontrol bozukluğu için bir diğer teknik ise bilişsel yapılandırmadır; burada kişinin öfkesini besleyen işlevsiz düşünce kalıpları üzerinde çalışır. Kişinin düşünme şekli üzerinde durularak daha olumlu alternatif düşünce yolları aranır. Öfkenin sorunları çözmediği aksine kişiyi soruna odaklanmaktan alıkoyup mantıklı değil fevri davranmaya ittiği bilgisi kişiye aktarılmaya çalışılır.
Buna ek olarak öfkenin geldiği anlarda kişiye gevşeme egzersizlerinin yanı sıra farklı baş etme becerileri kazandırılmak amaçlanır. Kişinin duygularını tanıması, kendini iyi ifade edebilmesi ve problem çözme becerilerinin kazanılması hedeflenir. Öfkenin temelinde travmanın olduğu durumlarda öfkenin kontrolünün sağlanması yanında travmayla da çalışılır. Travma kökenli öfke nöbetlerinde diğer psikolojik rahatsızlıklar da görülüyorsa, depresyon gibi, terapinin yanında ilaç kullanımı da gerekmektedir. Dolayısıyla öfke kontrol bozukluğu tedavisi için ilaç ve psikoterapi ayrılmaz bir bütün olarak kabul edilebilir.
Mentalium Tedavi Programı
Öfke kontrol bozukluğu tedavisi için yukarıda da bahsedildiği gibi; öfkenin kontrolünü sağlamak amaçtır. İlk başta belirtildiği gibi öfke kontrol edilebildiği, kişiyi ele geçirmediği takdirde gayet sağlıklı bir duygudur. Öfke kontrol bozukluğu tedavisi için temel amaç, öfkenin kökenini ve beslendiği kaynakları bulmak, kişinin öfkenin geldiğinin farkına varmasını sağlamak, bu anlarda gevşeme ve nefes egzesizlerinden yararlanmak ve öfkeyle karşılaşılan durumlarda alternatif baş etme becerileri ve düşünce şekilleriyle yatışmayı sağlamaktır.
Böylece kişi olaylara uygun tepkiler verecek ve öfkesini kontrol etmiş olacaktır. Bu tekniklerin yanı sıra tedavi programına kişiye uygun rahatlamasını sağlayacak egzersizler de eklenebilmektedir. Bu egzersizlere örnek olarak; yoga yapmayı, spor yapmayı, yürüyüş yapmayı, yemek yapmayı, hayvanlarla ilgilenmeyi ve koşmayı sayabiliriz. Özetle; hem uzman desteğiyle hem de kişinin kendisini yatıştırıcı yollar keşfetmesiyle öfke kontrol bozukluğu tedavisi mümkün hale gelmektedir.
Şimdi Randevu Alın!
